„Przesiadka bez barier” – eksperci z zakresu transportu zbadają dostępność centrów przesiadkowych

Węzły transportowe odgrywają kluczową rolę w funkcjonowaniu nowoczesnego transportu zbiorowego. Źle zorganizowane obniżają skuteczność i efektywność działania systemu pasażerskiego. Mogą też stanowić źródło wykluczenia społecznego dla osób ze szczególnymi potrzebami (OzSP). Dlatego też, z inicjatywy Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej przy współpracy z Politechniką Gdańską i Instytutem Technicznym Wojsk Lotniczych, realizowany będzie projekt „Przesiadka bez barier”. Eksperci z trzech uczelni przeprowadzą badania, które zidentyfikują potencjalne bariery w zintegrowanych węzłach przesiadkowych i pomogą opracować uniwersalne standardy, zasady i procedury, które będą mogły być stosowane w odniesieniu do każdego takiego węzła.

Poprzez projekt „Przesiadka bez barier” chcemy przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu. Naszym celem jest zwiększenie dostępności węzłów przesiadkowych dla osób ze specjalnymi potrzebami oraz poprawa bezpieczeństwa i komfortu ich podróży. W efekcie chcemy wypracować narzędzia ułatwiające zarządzanie dostępnością tych węzłów dla ich zarządców, a przede wszystkim dla pasażerów – mówi prof. dr hab. inż. Marek Sitarz, Kierownik Katedry Transportu i Informatyki  Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej, koordynator projektu.

Badania w ramach projektu „Przesiadka bez barier” mają zidentyfikować bariery i udogodnienia w wybranych zintegrowanych węzłach przesiadkowych. Zostaną one wybrane po ustaleniu pierwszych zadań w projekcie tak, aby każdy z zespołów badawczych mógł określać te same elementy w zakresie ograniczonej mobilności na dworcach, lotniskach czy drogowych centrach przesiadkowych. Do udziału w badaniach zostaną zaproszone Stowarzyszenia i Fundacje zrzeszające osoby o szczególnych potrzebach.

Osoby z niepełnosprawnościami często rezygnują z korzystania z publicznego transportu zbiorowego w obawie przed barierami, które sprawią, że pozostaną one same, bez niczyjej pomocy. Osoby te rezygnują tym samym z rozwoju zawodowego, edukacyjnego czy nawet społecznego. Nowa infrastruktura transportowa teoretycznie uwzględnia potrzeby osób ze specjalnymi potrzebami, jednak praktyka pokazuje, że wciąż jest wiele do zrobienia w zakresie dostępności węzłów przesiadkowych. Dlatego też takie projekty, jak „Przesiadka bez barier” są bardzo potrzebne – dodaje prof. Marek Sitarz.

W ujęciu prawnym, w Polsce zostało sklasyfikowanych 11 grup niepełnosprawności. Projekt zakłada opracowanie katalogu większej liczby grup osób o szczególnych potrzebach, czyli takich, u których występują stałe lub tymczasowe cechy wymagające specjalnych potrzeb podczas podróżowania. Są wśród nich np. osoby starsze, podróżujące z dużym bagażem, osoby otyłe, o niskim lub wysokim wzroście czy rodzice podróżujący z dzieckiem w wózku.

Oprócz opracowania uniwersalnych standardów, zasad i procedur, powstanie także specjalna aplikacja mobilna. Będzie ona zawierała bazę barier i udogodnień w wybranych zintegrowanych węzłach przesiadkowych, a informacje znajdujące się w aplikacji będą aktualizowane w sposób ciągły z udziałem użytkowników. 

Projekt „Przesiadka bez barier” został dofinansowany w ramach konkursu Narodowego Centrum Badań i Rozwoju pt. „Rzeczy są dla Ludzi”. Badania rozpoczęły się we wrześniu 2021  roku i potrwają 24 miesiące.