Ekspertka Akademii WSB dla Forum Akademickiego

Czy ocena zajęć dydaktycznych ma sens?

W obecnie prowadzonej formie ocena zajęć dydaktycznych nie daje oczekiwanych informacji. Czyli niekoniecznie da się na jej podstawie ewaluować zajęcia lub doskonalić programy kształcenia… a już na pewno nie da się ocenić pracy nauczyciela akademickiego.

Przeprowadzane od 1999 roku ciągłe zmiany w funkcjonowaniu europejskich systemów szkolnictwa wyższego doprowadziły do etapu, w którym opinia studentów ma coraz większe znaczenie. Ostatnio podstawą jej zbierania w Polsce jest konieczność systematycznej ewaluacji zajęć wynikająca z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym (2018). Jej celem jest określenie poziomu realizacji założeń programowych, projektowanie modyfikacji, przeciwdziałanie nieprawidłowościom itd. W jej efekcie powinniśmy móc sprawnie wprowadzać zmiany w programie studiów dostosowane do potrzeb studentów, potencjału nauczycieli akademickich i możliwości uczelni. Powinniśmy móc odpowiednio szybko reagować na pojawiające się niespodziewanie problemy, szczególnie po to, by móc im zapobiegać w przyszłości (czyli w kolejnym cyklu kształcenia).

Głosy studentów liczą się podczas podejmowania decyzji w sprawie nowych kierunków studiów, w sprawie zmian programowych, akredytacji kierunków kształcenia czy awansu nauczycieli akademickich. Brane są pod uwagę podczas oceny okresowej pracowników, a nawet w sprawie nominacji dziekana lub rektora odpowiedzialnych za proces kształcenia. Jednak te opinie oraz sposoby ich zbierania są coraz częściej krytykowane przez wszystkie zainteresowane ich wynikiem strony. Podnoszona jest nie tylko kwestia celu i sensu ankietowania, ale i skutków dla zarządzania procesem kształcenia na uczelniach. Dlatego postawiłam sobie trzy pytania: 1. Po co oceniać zajęcia dydaktyczne? 2. Czy przeprowadzać jedną ocenę: zajęć i prowadzącego je nauczyciela akademickiego? 3. Jak zmienić ocenę zajęć dydaktycznych (OZD)? Przedstawiam perspektywę nauczyciela akademickiego i osoby decydującej o systemie jakości kształcenia na dużym publicznym uniwersytecie oraz zajmującej się zarządzaniem jakością kształcenia od kilku lat. Studenci są rozumiani jako „wszystkie osoby będące w relacji z uczelnią poprzez uczestnictwo w dowolnym programie kształcenia, w dowolnym trybie i formie studiów (także studiów podyplomowych i w szkołach doktorskich)”.

Pełny wywiad dostępny jest TUTAJ